'Schulden zijn net drijfzand': tips om uit het rood te blijven
Schulden zijn net drijfzand. Eén voet trek je er makkelijk zelf uit, maar sta je er tot je middel in, dan kom je er niet zonder hulp uit. Onze collega Norman legt in het AD uit hoe jongeren dit kunnen voorkomen. Jongeren ervaren stress door schulden, ze kunnen zich niet goed concentreren op school. Sommige jongeren eten niet goed, of juist door de stress te veel. Ze liggen er wakker van. Anderen ervaren sociale uitsluiting, omdat ze een avondje stappen niet meer kunnen betalen.
Wat zijn de valkuilen?
- Vanaf 18 jaar moeten ze zelf hun zorgverzekering gaan betalen. Daar gaat het soms mis. Ze krijgen dan zorgtoeslag en zien dat als inkomsten. Ze geven het uit, terwijl het bedoeld is om de zorgverzekering mee te betalen.
- Jongeren willen daarnaast heel graag bij hun leeftijdsgenoten horen. Zij willen óók die dure scooter of telefoon, zelfs als ze het zich niet kunnen veroorloven. Ze bezwijken eerder voor verleidingen dan volwassenen.
- Daarnaast hebben jongeren nog weinig ervaring met geld. Als ze een bedrag op hun rekening zien staan, denken ze soms dat ze dat kunnen uitgeven, zonder dat ze rekening houden met de vaste lasten die eraan komen.
Hoe komen ze weer uit de rode cijfers?
- Trek op tijd aan de bel. Dan is het vaak nog op een relatief prettige manier op te lossen. Praat er met ouders, docenten of een jongerenwerker over als het niet lukt om de rekeningen te betalen. Een schuld van 1000 tot 1500 euro is meestal binnen zes maanden weg te werken.
- Zet op een rijtje hoeveel geld er binnenkomt, wat de uitgaven zijn en wat de omvang van de schuld is.
- Open alle brieven die je krijgt van instanties en bel ze vervolgens op. De meeste banken en zorgverzekeraars zijn best bereid om een betalingsregeling te treffen.
- Er bestaan handige apps en websites om overzicht in je financiën te krijgen, bijvoorbeeld van het Nibud. Veel jongeren hebben nog relatief weinig inkomsten. Vaak is de enige oplossing om de schuld weg te werken meer uren werken.
Rol van de ouders
De financiële opvoeding is super belangrijk. Jongeren met schulden hebben vaak niet van huis uit meegekregen hoe je met geld omgaat. Regelmatig geef ik daarom les aan ouders van kinderen in groep 6, 7 en 8 en de middelbare school over hoe zij hun kinderen kunnen leren met geld om te gaan. Ouders kunnen financiële dilemma’s met hun kinderen bespreken. Als je zoon of dochter bijvoorbeeld een dure broek wil kopen, zet dan samen de mogelijkheden op een rij om dat te betalen. Ze kunnen bijvoorbeeld eerder kleedgeld vragen, spaargeld gebruiken, geld lenen of meer
uren gaan werken. Bespreek vervolgens de consequenties van de verschillende oplossingen en evalueer fouten en successen. Als je op jonge leeftijd al op een fijne manier met geld om leert gaan, is de kans veel kleiner dat je later financiële problemen krijgt.
(update 30 maart 2022)